به گزارش گروه سیاسی «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ مهلت دوهفته‌ای «مسعود پزشکیان» رئیس‌جمهوری برای معرفی فهرست وزرای پیشنهادی به مجلس، روز «۲۳ مردادماه» (سه‌شنبه هفته پیش‌رو) به پایان می‌رسد. «شهرام دبیری»، معاون پارلمانی رئیس‌جمهور اعلام کرده است که این فهرست روز یکشنبه به مجلس ارائه می‌شود.
اسامی و سرنوشت آنها در فرآیند انتخاب وزرا، در حال مشخص‌تر شدن است. منابع آگاه با بعضی رسانه‌ها صحبت می‌کنند و اخبار جدی‌تری نسبت به خبرسازی‌های هفته‌های گذشته به گوش می‌رسد.
ابقای وزیران دولت رئیسی در دولت پزشکیان
«سیداسماعیل خطیب» وزیر اطلاعات، «محمدعلی نیکبخت» وزیر کشاورزی، «امیرحسین رحیمی» وزیر دادگستری بار دیگر برای تصدی همین جایگاه به مجلس معرفی خواهند شد. «محمد اسلامی» رئیس سازمان انرژی اتمی نیز برای وزارت راه و شهرسازی و «عباس علی‌آبادی» وزیر صمت، برای وزارت نیرو معرفی خواهد شد. پیش از این، اخباری مبنی بر این‌که «رضا مراد صحرایی» وزیر آموزش و پرورش نیز بار دیگر به مجلس معرفی خواهد شد، منتشر شده بود. صحبت‌هایی مبنی بر معرفی م«حسن حاجی‌میرزایی» رئیس دفتر پزشکیان و وزیر اسبق آموزش و پرورش برای عهده‌دار شدن مجدد این مسئولیت نیز به گوش می‌رسد که با واکنشی روبرو نشده است.
از سوی دیگر، خبرگزاری تسنیم، ضمن تایید معرفی خطیب به مجلس، از قول یک منبع آگاه، از نهایی شدن انتخاب امیر خلبان نصیرزاده، جانشین رئیس ستاد کل نیرو‌های مسلح برای وزارت دفاع و «سیدعباس عراقچی» برای وزارت خارجه خبر داد.
سکانداران هر سه وزارتخانه مذکور به علاوه وزارت کشور و ارشاد با نظر رهبری انتخاب و به مجلس معرفی می‌شوند. دولت چهاردهم احتمالاً نخستین دولتی خواهد بود که اعضای هیات وزیران را با نظر رهبری انتخاب خواهد کرد. شهرام دبیری، معاون پارلمانی رئیس‌جمهور در این‌باره در صفحه توئیتر خود نوشته بود: «رئیس‌جمهور محترم به صراحت اعلام کرده‌اند که اعضای هیات وزیران را با نظر رهبر انقلاب و تایید ایشان معرفی خواهند کرد.» این مساله با واکنش برخی اصولگرایان مواجه شد که دولت پزشکیان می‌خواهد ناکامی‌های احتمالی را متوجه مقام رهبری کند.
زنان و اهل سنت در کابینه پزشکیان
برخی اخبار غیررسمی از مطرح بودن مصطفی پورمحمدی به عنوان وزیر پیشنهادی اطلاعات یا کشور و مجید انصاری به عنوان وزیر پیشنهادی کشور حکایت می‌کردند. با توجه به این که پورمحمدی سال‌ها سابقه معاونت و قائم مقامی در وزارت اطلاعات را داشت و پیش از این نیز وزیر دادگستری و کشور بود، نام او پس از مشخص شدن نتیجه انتخابات در رسانه‌ها مطرح شده بود. گفته می‌شود که این اسامی از فهرست نهایی حذف شده‌اند، اما وزیر کشور به زودی مشخص خواهد شد.
در فهرست‌های منتشر شده که مورد تائید یا تکذیب قرار نگرفته است، نام «پروین داداندیش» به عنوان وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش و «سیدعماد حسینی »برای وزارت نفت دیده می‌شود. «پروین داداندیش»، استاد علوم سیاسی دانشگاه آزاد تهران غرب، رئیس سازمان زنان حزب اعتدال و توسعه و همسر «محمود واعظی» مقام پیشین دولت روحانی است.
«سیدعماد حسینی» نیز از متخصصان حوزه نفت است که سابقه معاون امور مهندسی وزیر نفت در دوران صدارت بیژن زنگنه را دارد. حسینی نماینده دو دوره مجلس نیز بوده و از متخصصان کرد اهل سنت است.
مخالفان چه می‌گویند؟
برخی بر این عقیده اند که دولت چهاردهم نه دولت روحانی و نه خاتمی که شاید قرابت بیشتری با دولت رئیسی داشته باشد. وجود اسماعیل خطیب، محمداسلامی، علی آبادی و چند گزینه از دولت سیزدهم نشان داد که سوال مجری صدا و سیما در اولین اظهارنظر رئیس شورای راهبری، محمدجواد ظریف، از سر بی اطلاعی یا سهو نبوده. در آن برنامه از ظریف سوال شد که آیا پزشکیان دولت ائتلافی تشکیل می دهد؟
ظریف با این مضمون پاسخ داد که دولت پزشکیان رای مختص به خود و گرایش سیاسی مربوط به یک اندیشه سیاسی را دارد و لزومی ندارد دولت ائتلافی تشکیل دهد. ماجرا همانجا ختم نشد و از روز بعد از آن مصاحبه تلویزیونی رسانه های اصولگرا و تریبون های نمازجمعه بنا را بر انتقاد از اطرافیان رئیس جمهور گذاشتند و حلقه فشار را چنان تنگ کردند که به مرور گفتمان دولت نیز عوض شد.
”مسعود پزشکیان“ در یک سخنرانی به وضوح به این مسئله نیز اشاره کرد و گفت: از برخی خواستیم گزینه پیشنهاد بدهند اما آنها خودشان را معرفی کردند.« این سخنان ابتدای نرمش بود یا چرخاندن فرمان هنوز معلوم نیست، اما اظهارات بعدی رئیس جمهور نشان داد که احتمالا او زیر فشارهای دوطرفه در حال تامل است. او چند روز بعد این گونه اعلام کرد که نیامدیم فقط خودمان کشور را اداره کنیم و بعد در دیدار با اعضای مجمع نمایندگان استان همدان گفت که نیامده تا گروه و جناح خاصی را بر سر کار بیاورد، بلکه به دنبال آن است با انتخاب مدیران کارآمد، متخصص و پاکدست، مدیریت اجرایی کشور را در مسیر درست و در راستای خدمت به مردم و تامین رضایت آنها هدایت کند.
او همچنین در دیدار اعضای مجمع نمایندگان استان اصفهان هم به بحث کابینه اشاره و تاکید کرده که تخصص، پاکدستی و تعهد در کنار تجربه از مهمترین معیارهایش برای انتخاب مدیران در دولت چهاردهم است. او در این دیدار همچنین گفته که در به کارگیری مدیران، داشتن روابط و نگرش های جناحی و حزبی به هیچ وجه مالک نخواهد بود. پنج شنبه و جمعه بازخوردهای درونی اطرافیان دولت به گمانه ها شدت گرفت و برخی حضور وزیران دولت قبل را مورد نقد قرار دادند.
دبیر کل مجمع ایثارگران و سخنگوی جبهه اصلاحات در یک توئیت معنادار اینگونه واکنش نشان داده و ابراز کرده که فرصت صحبت کردن با مردم را مغتنم بشماریم. ”جواد امام“ این جمله را درباره انتخاب کابینه چهاردهم نوشته و دو نکته را در کنار هم مطرح کرده است: نمی گذارند وزرای خودم را انتخاب کنم. نگذاشتند وزرای خودم را انتخاب کنند.
او در این توئیت، زمان را دستمایه توصیه به دولت کرده است و در نهایت این گونه نتیجه گرفته که: اولی، از جنس سیاست است و به کار مملکت داری می آید، و دومی از جنس تاریخ است و به کار تاریخ نگاری می آید. همچنین هفته گذشته و بعد از شایعاتی درباره وزارت نیرو ”عباس عبدی“ نوشت: معرفی احتمالی وزیر صمت رئیسی به عنوان وزیر نیرو، به واسطه حمایت کامل طیب نیا است.
عباس عبدی از اعضای شورای راهبری دولت مسعود پزشکیان در این توئیت افزود: درباره انتخاب وزرا حساسیت زیادی ندارم چون دست آقای پزشکیان خیلی باز نیست پس ایشان باید اعتماد کند.از جمله اگر آقای علی آبادی برای نیرو معرفی شود، به واسطه حمایت کامل مشاور عالی آقای رئیس جمهور است و مسئولیت وضعیت آینده برق را آقای مشاور پیشاپیش از طریق این حمایت پذیرفته اند.
بحث بر سر دولت وفاق ملی این همه ماجرا نیست و حامیان پزشکیان این روزها پایه نقد را گذاشته اند و در واکنش به آخرین اظهارات او نوشته اند که دولت ”وفاق ملی“ این نیست که از همه کابینه ها افرادی را در دولت چهاردهم داشته باشیم.
برخی می گویند معنای دولت وحدت ملی که به وفاق ملی تغییر نام داد اجماع جناحی و سیاسی نیست. این افراد بر این نظرند که آمدن همه سلیقه ها در درون دایره دولت و مهمترین ارکان اجرایی کشور نه تنها ممکن است به سود دولت و منافع ملی نباشد بلکه احتمال اصطکاک های سیاسی در داخل را افزایش خواهد.
مسعود پزشکیان چهارشنبه در جلسه ای با خبرنگاران رسانه ها که به مناسبت روز خبرنگار برگزار شده بود، اینگونه عنوان کرد که: در این مدتی که تلاش می کنیم هیات وزیران را معرفی کنیم، درباره وفاق گفتیم و دلمان می خواهد از همه دولت ها در آن حضور داشته باشند.
واکنش مشاور پرحاشیه پزشکیان به معرفی کابینه
”محمد فاضلی“ کارشناس همراه پزشکیان در مناظره تاریخی و جنجالی در زمان تبلیغات، دیروز در توئیتی نوشت: داشتن آدم هایی از همه کابینه ها، توافق سازی یا ساختن دولت وفاق ملی نیست. خصوصا که برخی آدم های همه دولت ها، نماد های بدی هستند، نماد آدم هایی که شخص شخیص سرمایه اجتماعی با شنیدن نامشان غش می کند، کهیر می زند و از دست می رود.
برخی اسامی، فقط اسم نیستند، نمادند، نماد ناجور! نچسب!«البته او در این نقدهای ادامه دار خود دیروز هم در صفحه اینستاگرام خود نوشت: یک. برخی مثل من فعالانه به نفع مسعود پزشکیان کنشگری کردند، و صرف نظر از این که چقدر اثر داشته ایم، ایشان رئیس جمهور شده است. ایشان اکنون مختار و مسئول است.آیا از اول نمی دانستیم یا فکر نکرده بودیم موانع بزرگی پیش پای پزشکیان و دولت اوست؟ می دانستیم.
واکنش مجلسی‌ها به کابینه احتمالی
هشدار نمایندگان مجلس نیز در آستانه تقدیم فهرست وزرا دیروز واکنش های متفاوتی داشته اند که قابل تامل است. محمدرضا رضایی کوچی، رئیس کمیسیون عمران مجلس، در گفت وگو با تجارت نیوز گفته: اصلا نگاه ما به انتخاب وزرا جناحی نیست. اصلا ما دیگر از این معنا عبور کرده ایم.
فرای نگاه سیاسی آدم ها اگر کسی بتواند در این مجلس و دولت خدمت کند، با هر نگاه سیاسی، به نظرم اگر عرضه و توانایی کار را داشته باشد مجلس به او رای خواهد داد. او با تاکید بر لزوم تجربه کاری وزرای اقتصادی تاکید کرد: تیم اقتصادی دولت چهاردهم باید تجربه کار هم داشته باشد و اینگونه نباشد که مستقر شوند و بعد از حضور در این جایگاه تازه بخواهند آزمون وخطا کنند، باید در این حوزه کار کرده باشند و بتوانند نیازهای داخل کشور را اولویت بندی کنند.
این نماینده مجلس با اشاره به شرایط کشور، تاکید کرد: شرایط به گونه ای است که به نظر من باید پاکترین، سالمترین، قوی ترین، فهیم ترین و توانمندترین اقتصاددان کشور را با هر نگاه سیاسی حتی اگر مخالف ما باشد را بر سر کار بیاوریم و در جایگاه وزارت اقتصاد بنشانیم.
افراد مطرح شده توان اجرایی ندارند رضایی کوچی درباره اسامی که در رسانه ها به عنوان وزرای اقتصادی مطرح هستند، گفت: بسیاری از افرادی که نام آنها در رسانه ها برای حوزه های اقتصادی مطرح می شود به نظر من توانایی لازم را ندارند یا افراد مناسبی برای بحران های کشور نیستند.رئیس کمیسیون عمران با اشاره به بحران های موجود در وزارت نیرو درباره وزیر پیشنهادی این وزارتخانه عنوان کرد: وزارت نیرو در حال حاضر اولویت کشور از نظر من آب است اما افرادی مطرح می شوند که تخصص آنها برق است.
مشکل ما الان در کشور آب است برق نیست، برق با سرمایه گذاری و ایجاد فرصت برای بخش خصوصی قابل حل شدن است. اما آب در کشور منابع محدودی دارد و حتی با مشارکت بخش خصوصی امکان تولید آن وجود ندارد. خط و نشان های سیاسی در کنار این اظهارات که بوی تعامل بیشتری می دهد مواضع دیگری هم در مجلس وجود دارد که نشان از سختگیری های بیشتر می دهد. اگر گمانه ها درباره فهرستی که امروز به بیرون درز خواهد کرد درست باشد، پزشکیان در نهایت تعامل کابینه خود را به گونه ای چیده است که هم مجلس، هم جناح اصولگرا و طیف های نزدیک به دولت رئیسی در آن حضور دارند.
بنابراین هماهنگی دولت و مجلس برای معرفی وزرا قابل حدس است. اما دیروز یک نماینده مجلس با خط و نشان کشیدن برای وزرای پیشنهادی این گونه عنوان کرده که زندگی فرزندان افراد و اشخاص در خارج از کشور در رای اعتماد مجلس به کابینه اثرگذار است و معیار های ما شامل والیتمداری و عدم دلبستگی به آمریکا هم می شود. ”حسینعلی حاجی دلیگانی“ عضو کمیسیون اصل ۹۰ مجلس شورای اسالمی تاکید کرد: باید بررسی شود که استعالمات الزم برای انتصابات انجام شده یا نه، به ویژه برای افرادی که فرزندانشان در خارج از کشور زندگی می کنند.
این عضو کمیسیون اصل ۹۰ مجلس شورای اسلامی به خبرگزاری دانشجو گفته: برای ارزیابی و انتخاب مناسب یک فرد جهت رای اعتماد، معیار های متعددی وجود دارند که برخی از آن ها براساس فرمایشات مقام معظم رهبری نیز می باشند.
وی افزود: در ارزیابی انتصابات جدید دولت معیار های شامل امین بودن، صداقت، تدین و تعهد به نظام اسلامی، نگاه امیدوارانه به آینده، پاکدستی، عدم سابقه فساد، نگاه ملی به کشور، عدم وابستگی به جناح ها و سیاست های خاص، کارآمدی و توانمندی، ولایتمداری و عدم دلبستگی به آمریکا می باشند.
حاجی دلیگانی اظهار داشت: باید بررسی شود که استعلامات لازم برای انتصابات انجام شده یا نه، به ویژه برای افرادی که فرزندانشان در خارج از کشور زندگی می کنند.
وی افزود: یکی از مالک های اساسی در بررسی وزرا و انتصابات اخیر، رعایت قانون انتصابات است. حاجی دلیگانی با اشاره به این نکته که در انتصابات باید به مسئله جوان گرایی توجه شود اظهار داشت: رعایت شاخص های دوازده گانه برای انتخاب افراد مناسب از اهمیت بالایی برخوردار است. عضو کمیسیون اصل ۹۰ مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: مجلس باید به دقت بررسی کند که آیا این معیار ها و قوانین در انتصابات رعایت شده اند یا خیر
گزارش از محمد جهاد
